Bij onze workshops vragen deelnemers heel vaak wat nou de norm is voor de Nederlandse uitspraak. Zij willen graag hun cursisten en taalmaatjes volgens deze norm Nederlands leren spreken. Meestal komt het koninklijk huis hierbij ter sprake: zouden zij die wijsheid in pacht hebben? Of zijn het toch de inwoners van Haarlem die weten hoe het heurt? Ook het Groene Boekje wordt genoemd, maar dat bestaat uit letters, en als we het over de uitspraak hebben moeten we luisteren naar klanken, klemtoon en intonatie.
Officieel spreken we niet meer van ABN, Algemeen Beschaafd Nederlands, maar het gevoel blijft, dat er iemand bestaat die Nederlands praat zoals het bedoeld is. Het mooie aan taal is echter dat we met z’n allen bepalen wat de norm is. Dat verschilt per regio, per gemeenschap, per sociale context. En het verandert in de loop van de tijd.
Fonoloog Marc van Oostendorp volgt de ontwikkelingen in de uitspraak van het Nederlands op de voet en hij ontdekte bij de Troonrede dat de uitspraak van de koning is veranderd. Lees hier zijn blog Neder-L over de v die door de koning ineens als een w wordt uitgesproken. Er wordt geopperd dat dit gebeurt onder invloed van de Duitse achtergrond van de koning. Maar waarom dan ineens nu?
Een interessante ontwikkeling. En ook onthutsend. Want als de koning het niet meer weet… wie dan wel?
Of moeten we misschien de norm vergeten en ons wat losser opstellen tegenover de uitspraak van onze landgenoten?
